Μπορεί κάποιος να σκεφτεί ότι η ιστορία της καταγωγής της γάτας είναι δύσκολο να εξηγηθεί, αλλά, στην ουσία είναι πολύ ξεκάθαρη.
Προήλθαν οι γάτες από τα λιοντάρια;
Όχι, αυτό είναι μύθος. Όλες οι οικόσιτες γάτες προήλθαν από την Αφρικανική Αγριόγατα, που ακόμη μπορείτε να τη συναντήσετε στην Αφρική, τη νοτιοδυτική και κεντρική Ασία, την Ινδία, την Κίνα και τη Μογγολία. Αν και η Αφρικανική Αγριόγατα ακούγεται αρκετά άγρια στην ουσία μοιάζει με μία οικόσιτη γάτα –ίσως βέβαια λίγο πιο μεγάλη.
Το 2017 ο ερευνητής Κλαούντιο Οτόνι μελέτησε τα γονίδια των οικόσιτων γατών και βρήκε ότι όλες οι γάτες προέρχονται από αυτόν τον κοινό πρόγονο. Η εξημέρωσή τους πήρε μέρος σε δύο περιόδους: Μία τη Νεολιθική εποχή στη Γόνιμη Ημισέλινο και, αργότερα, στην Κλασσική περίοδο, η εξημέρωση πήρε γρήγορους ρυθμούς στην Αίγυπτο.
Η πρώτη περίοδος ξεκίνησε στη Γόνιμη Ημισέλινο και απλώθηκε νοτιοδυτικά από την Ασία στην Ευρωπη περίπου το 4.400 π.Χ. Τη δεύτερη περίοδο απλώθηκε από τη Μεσόγειο στον Παλαιό Κόσμο περίπου το 1.500 π.Χ.
Πώς εξημερώθηκαν οι γάτες;
Η απάντηση εδώ είναι απλή… και τόσο τυπική για τις γάτες: οι γάτες διάλεξαν την εξημέρωση. Οι ερευνητές πιστεύουν ότι οι γεωργικές πρακτικές στη Γόνιμη Ημισέλινο και την Αίγυπτο οδήγησαν τη γάτα σε εύκολη πρόσβαση στα θύματά τους, καθώς τα τρωκτικά έλκονταν από τις σοδειές. Οι γάτες απλά ξεκίνησαν να περιτριγυρίζουν στην περιοχή για το εύκολο γεύμα και οι άνθρωποι τις δέχτηκαν γιατί πρόσφεραν μία εξαιρετική υπηρεσία στους αγρότες. Καθώς το εμπόριο αγροτικών προϊόντων εξαπλώθηκε, το ίδιο έκανε και η έκταση αυτών των οικόσιτων ζώων: Στην ουσία οι γάτες ακολούθησαν το φαγητό.
Πιστεύεται ότι οι γάτες μεταφέρθηκαν με πλοία –προστατεύοντας τις σοδειές- σε όλον τον υπόλοιπο κόσμο.
Πώς αναπτύχθηκαν συγκεκριμένες ράτσες γάτας;
Δίχως να προκαλεί έκπληξη, πήρε πολύ καιρό να εξημερωθούν οι γάτες στο βαθμό που οι άνθρωποι να αποφασίσουν επιλεκτική αναπαραγωγή. Ήταν μόλις το 19ο αιώνα που «φανταχτερές» ράτσες εμφανίστηκαν. Πριν τον καιρό αυτό τα γονίδια είχαν αλλάξει τελείως από αυτά της Αφρικανικής Αγριόγατας με μία μόνο εξαίρεση –τη ραβδωτή γούνα της αγριόγατας.
Επειδή η επιλεκτική αναπαραγωγή των γάτων είναι ένα πρόσφατο γεγονός στην ιστορία των αιλουροειδών, ελάχιστες γενετικές διαφορές υπήρξαν μέχρι τους σύγχρονους καιρούς όταν οι άνθρωποι δημιούργησαν ράτσες, όπως, η Περσική και της Αβυσσηνίας. Στο παρόν οι άθρωποι αναγνωρίζουν επίσημα 40 ράτσες γάτας, 80% από αυτές τα τελευταία μόλις 100 χρόνια. Οι υπόλοιπες; Σχεδόν ίδια γονίδια με τον κοινό πρόγονο.
Όπως, υποστηρίζει μία μελέτη του περιοδικού Genomics: Από τις 41 ράτσες που αναγνωρίζονται επίσημα, 16 «φυσικές» ράτσες θεωρούνται πιο κοντά στον κοινό πρόγονο. Οι υπόλοιπες ράτσες αναπτύχθηκαν τα τελευταία 50 χρόνια και καθορίζονται ως απλοί –μονογονιδιακοί δείκτες που προέρχονται από τις φυσικές ράτσες.
Η μελέτη του Ottoni το 2017, υποστηρίζει την πολύ διαφορετική ιστορική διαδικασία που οι σκύλοι και οι γάτες πέρασαν με τους όρους της εξημέρωσης: Οι σκύλοι εξημερώθηκαν με σκοπό να εκτελούν συγκεκριμένες ασκήσεις κι αυτό οδήγησε στη μεγάλη ποικιλία ράτσας σκύλων που υπάρχει σήμερα. Η εξελικτικός γενετιστής Eva-Maria Geigl θεωρεί ότι δεν χρειαζόταν οι γάτες να υποστούν τέτοια διαδικασία εφόσον οι άνθρωποι δεν ήθελαν να τις αλλάξουν –ήταν τέλειες όπως ήταν.
Για περισσότερες πληροφορίες δείτε το σύνδεσμο: https://www.rover.com/blog/where-do-cats-come-from/
