Μενού

Δηλητηριάσεις: βασικές αρχές πρόληψης και αντιμετώπισης

Shares 32

Δηλητηριάσεις ζώων Δηλητηριάσεις Για τις δηλητηριάσεις στο καθημερινό περιβάλλον ενός ζώου έχουν γραφτεί πάρα πολλά άρθρα, πολλά από τα οποία κυκλοφορούν στο Διαδίκτυο και τα οποία ενδεχομένως να είναι πληρέστερα και λεπτομερέστερα από το παρόν. Επειδή όμως τα περισσότερα από αυτά πλατειάζουν σε λεπτομέρειες χωρίς ταυτόχρονα να δίνουν βάρος στην πρόληψη, θα θέλαμε μέσα από τον ιστότοπο αυτό να παραθέσουμε κάποιες βασικές αρχές άμεσης αντιμετώπισης και (κυρίως) πρόληψης.

Επειδή σχετικά λίγες τοξικές ουσίες έχουν το αντίστοιχο αντίδοτό τους και επειδή οι δηλητηριάσεις είναι καταστάσεις που πολύ συχνά απειλούν άμεσα τη ζωή του ζώου, εφαρμόζουμε το αξίωμα «ασχολούμαστε με το ζώο και όχι με το δηλητήριο». Μην μπαίνετε στη διαδικασία να ανακαλύψετε τι ήταν αυτό που πήρε το ζώο σας αν εκείνο έχει αρχίσει να εμφανίζει συμπτώματα δηλητηρίασης (εκτός κι αν ξέρετε ήδη τι ήταν αυτό). Ενημερώστε άμεσα τον κτηνίατρο και εφαρμόστε απαρρέκκλιτα τις οδηγίες του χωρίς αυτοσχεδιασμούς και δυνητικά μοιραία απώλεια χρόνου.

Μην εφαρμόζετε «πρακτικές» ή «εμπειρικές» τακτικές που ενδέχεται να επιδεινώσουν την κατάσταση του ζώου: ξεχάστε ό,τι έχετε ακούσει για γάλατα, ξύδια, λάδια, «πλύσεις στομάχου» κ.τ.λ. Χάνετε πολύτιμο χρόνο, δεν αντιμετωπίζετε το πρόβλημα και είναι πολύ πιθανό να προκαλέσετε ανεπανόρθωτες βλάβες με επακόλουθο τον θάνατο του ζώου.

Φροντίστε να έχετε πάντοτε μαζί σας (ιδιαίτερα αν βγαίνετε μεγάλες βόλτες στο ύπαιθρο με τον σκύλο σας) μία συσκευασία εμετικού σιροπιού, μερικές αμπούλες ατροπίνης και τις αντίστοιχες σύριγγες σε ένα μικρό τσαντάκι. Φροντίστε να γνωρίζετε εκ των προτέρων από τον κτηνίατρό σας τη δοσολογία των φαρμάκων αυτών για το σωματικό βάρος του ζώου σας και φυλάξτε την σε ένα σημείωμα στο ίδιο τσαντάκι (μην έχετε την εντύπωση πως μέσα στον πανικό σας θα θυμηθείτε τη δοσολογία και μην ξεχνάτε πως ακόμα και στην εποχή των σούπερ κινητών τηλεφώνων μερικές φορές η επικοινωνία είναι αδύνατη). Αποφύγετε τη χρήση ενέσιμων εμετικών. Η συγκέντρωση της δραστικής ουσίας στα σκευάσματα που κυκλοφορούν είναι πολύ υψηλή, η απαραίτητη ποσότητα ελάχιστη ακόμα και για σκύλους γιγαντόσωμων φυλών, και μπορείτε εύκολα να προκαλέσετε υπερδοσία με επακόλουθη αναπνευστική ανεπάρκεια και τον θάνατο του ζώου.

Μόλις αντιληφθείτε συμπτώματα που παραπέμπουν σε δηλητηρίαση (σιελόρροια, έμετος, διάρροια, κατάπτωση, σπασμοί) καλέστε αμέσως τον κτηνίατρό σας. Αν εκείνος κρίνει πως η πιθανότητα για δηλητηρίαση είναι σαφής και το ζώο δεν έχει κάνει ήδη εμετό, προκαλέστε τον εσείς άμεσα. Μην προκαλείτε ποτέ εμετό σε ζώα που α) είναι έντονα «πεσμένα» ή βρίσκονται σε ημικωματώδη κατάσταση β) παρουσιάζουν σπασμούς γ) δεν διαθέτουν αντανακλαστικό κατάποσης (το ζώο δεν «αναγουλιάζει» όταν βάλουμε το δάχτυλο βαθιά στο λαιμό του) δ) πιθανόν να έχουν καταναλώσει καυστικές ουσίες, πετρέλαιο ή παράγωγά του.

Αν δεν μπορείτε να μεταφέρετε το ζώο σας άμεσα στον κτηνίατρο, αντιμετωπίστε την κατάσταση επιτόπου. Αν. λ.χ. το ζώο «ψήνεται» λόγω σπασμών, βρέξτε επανειλημμένα μια πετσέτα με κρύο νερό και απλώστε την πάνω του (μην το καταβρέξετε με τη μάνικα, πιθανόν να φτάσετε στο άλλο άκρο προκαλώντας του υποθερμία). Αν το ζώο μοιάζει να έχει «παγώσει» μετεφέρετέ το σε ένα ζεστό μέρος και τυλίξτε το με μια κουβέρτα κ.ο.κ. Κρατήστε το κεφάλι του ζώου σε επίπεδο χαμηλότερο από αυτό του σώματος αν αυτό βρίσκεται σε κώμα ή σε ημικωματώδη κατάσταση για να προλάβετε την εισρόφηφη σε περίπτωση εμετού.

Θυμηθείτε πως η απορρόφηση των περισσότερων δηλητηρίων συνεχίζεται συχνά επί ώρες, κάποια δε από αυτά (λ.χ. τα ποντικοφάρμακα) ενδέχεται να δώσουν συμπτώματα έπειτα από μέρες. Ως εκ τούτου μην επαναπαυθείτε αν δείτε τα συμπτώματα του ζώου να βελτιώνονται, καθώς αυτά μπορεί να επανέλθουν εντονότερα μόλις περάσει η επήρεια του αντίδοτου ή να παρουσιαστούν νέα λόγω επιπλοκών. Ένα δηλητηριασμένο ζώο χρειάζεται πολύπλευρη αντιμετώπιση και συστηματική παρακολούθηση, και όχι απλώς ένα εμετικό και λίγη ατροπίνη.

Συνηθισμένα δηλητήρια στο καθημερινό μας περιβάλλον

• εντομοκτόνα (για φυτά και ζώα)

• ζιζανιοκτόνα

• τρωκτικοκτόνα (ποντικοφάρμακο)

• μεταλδεΰδη (σαλιγκαροκτόνο)

• αιθυλενογλυκόλη (αντιψυκτικό αυτοκινήτου)

• φάρμακα (ιδιαίτερα παυσίπονα-αντιφλεγμονώδη)

• καλλωπιστικά φυτά

Βασικοί κανόνες πρόληψης

• Μην αφήνετε εκτεθειμένες τοξικές ουσίες. Μπορεί να ακούγεται αφελές και αυτονόητο, όμως πάρα πολλά περιστατικά δηλητηρίασης έλαβαν χώρα κυριολεκτικά μπροστά στα μάτια του ιδιοκτήτη, καθώς εκείνος π.χ. ράντιζε τον κήπο του, χωρίς να βάζει με το μυαλό του ότι το δηλητήριο που χρησιμοποιούσε θα μπορούσε να κινήσει το ενδιαφέρον του κατοικίδιού του. Συμπεριφερθείτε υπεύθυνα και με εξαιρετική προσοχή, σαν να είχατε δίπλα σας ένα μωρό που έχει μόλις αρχίσει να περπατάει. Τοποθετήστε όλες τις τοξικές ουσίες (ειδικά εκείνες που προορίζονται για τον κήπο) σε ένα και μόνο ντουλάπι και κλειδώστε το. Τα περισσότερα ατυχήματα που αφορούν τοξικώσεις θα είχαν αποφευχθεί αν το ζώο δεν είχε άμεση πρόσβαση στο δηλητήριο. Μην αφήνετε τα φάρμακά σας εκτεθειμένα – ποτέ δεν ξέρετε αν θα καταλήξουν στο στομάχι του ζώου σας.

• Όταν δουλεύετε με τοξικές ουσίες φροντίστε πάντοτε οι συσκευασίες τους να είναι ακέραιες ( να μην «χάνουν»). Μετά τη χρήση τους, κρατήστε το ζώο σας μακριά για το επιβεβλημένο χρονικό διάστημα και βεβαιωθείτε πως η ποσότητα που χρησιμοποιήσατε συμφωνεί με αυτή που έχει απομείνει στη συσκευασία.

• Μην πιστέψετε ποτέ πως αποκλείεται το ζωντανό σας να βρει το δηλητήριο εκεί που το έχετε «κρύψει». Ειδικά σε ό,τι αφορά τα ποντικοφάρμακα, περισσότερες από το 90% των δηλητηριάσεων λαμβάνουν χώρα είτε επειδή ο σκύλος «ξετρύπωσε» το δόλωμα που ο ίδιος ο ιδιοκτήτης είχε τοποθετήσει είτε επειδή τα ποντίκια το μετακίνησαν σε σημείο που ήταν πλέον προσβάσιμο στον σκύλο. Αν έχετε σκύλο στο σπίτι σας μην χρησιμοποιείτε ποτέ ποντικοφάρμακα, ακόμα κι αν αυτά είναι τοποθετημένα μέσα σε «ασφαλείς» παγίδες. Καταφύγετε σε εναλλακτικές μεθόδους (οι γάτες κάνουν θαυμάσια δουλειά, όσο χορτάτες κι αν είναι).

• Ελέγχετε ανά πάσα στιγμή τον σκύλο σας όταν βγαίνετε έξω από τον χώρο σας. Μην τον αφήνετε ποτέ χωρίς λουρί ή φίμωτρο (εκτός κι αν εκείνος είναι εκπαιδευμένος πρωταθλητής στην άρνηση τροφής). Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες τα σκυλιά των οποίων δηλητηριάστηκαν από φόλα ανέφεραν πως δεν έχασαν τον σκύλο από τα μάτια τους παρά για λίγες μονάχα στιγμές (οι οποίες, δυστυχώς, ήταν αρκετές…) Η αυτοπεποίθηση κάνει κακό: μην έχετε την εντύπωση πως θα δείτε το ζώο σας να πλησιάζει τη φόλα ή πως θα προλάβετε να το εμποδίσετε να τη φάει. Ακόμα κι αν το πετύχετε αυτό, είναι πολύ πιθανό μία θανάσιμη ποσότητα δηλητηρίου να έχει ήδη απορροφηθεί από τον βλεννογόνο του στόματος.

• Μην αφήνετε τα ζώα σας (ειδικά τα κουτάβια) να μασάνε οποιοδήποτε φυτό βρουν μπροστά τους και ιδιαίτερα τα καλλωπιστικά του κήπου, πάρα πολλά από τα οποία είναι όμορφα μεν εξαιρετικά τοξικά δε. Φροντίστε να καλύψετε την ανάγκη του ζώου να μασήσει με έναν ασφαλή τρόπο.

Διονύσιος Ηλιόπουλος

Κτηνίατρος Α. Π. Θ.

toocute.gr

Shares 32

Σχόλια


Read more:
Close