Η «Τρίτη και 13» για πολλούς προληπτικούς θεωρείται η πιο γρουσούζικη ημέρα του χρόνου. Μόνο με τη θέαση της εν λόγω ημερομηνίας πολλοί επιδιώκουν να μην κανονίσουν τίποτα γιατί θεωρούν ότι η ημέρα κουβαλά κάτι «αρνητικό».
Στο στόχαστρο αυτής της ημέρας βρίσκεται αδίκως και σχεδόν πάντοτε η μαύρη γάτα, ένα θύμα μιας μακράς και αδικαιολόγητης προκατάληψης, η οποία θεωρείται από πολλούς κακός οιωνός και δεν είναι λίγοι εκείνοι που αλλάζουν δρόμο, όταν διασταυρωθούν με μία.
Πως κατάφερε ένα αθώο ζώο να μαζέψει τόσο κακό κάρμα πάνω του και να συνδεθεί τόσο άμεσα με τη γρουσουζιά και την κακοτυχία;
Η σύνδεση των μαύρων γατών με την κακοτυχία ξεκίνησε στη μεσαιωνική Ευρώπη, όταν οι άνθρωποι άρχισαν να τις ταυτίζουν με την ενσάρκωση του σατανά ή με τις μάγισσες. Λέγεται, μάλιστα, ότι ήταν τα αγαπημένα κατοικίδια των τελευταίων επειδή δεν ξεχώριζαν μέσα στο σκοτάδι. Στην Ισπανία, την Ιταλία και κάποια μέρη των ΗΠΑ τα μαύρα αιλουροειδή είχαν ταυτιστεί με αυτούς τους παραλληλισμούς, όπως και στη Μολδαβία, τη Ρουμανία και την Ινδία.
Στην Ελλάδα αντιμετωπίζονται ως κακοί οιωνοί, ενώ στην Ιταλία, σύμφωνα με την βρετανική Telegraph, όταν κάποιος δει μια μαύρη γάτα στον δρόμο πιστεύει πως είναι ένδειξη του ότι ο διάβολος είναι παρών.
Πρόσφατα δημοσιεύματα ξένων εφημερίδων αποκάλυψαν ότι στην Ιταλία τουλάχιστον 60.000 γάτες εξοντώνονται κάθε χρόνο, μόνο και μόνο επειδή έχουν μαύρο τρίχωμα. Μέλη αιρέσεων που κάνουν σατανιστικές τελετές, αλλά και άνθρωποι που είναι απλώς προληπτικοί τις σκοτώνουν, προκαλώντας την έντονη αντίδραση φιλοζωικών οργανώσεων στη γειτονική χώρα.
Όμως οι μαύρες γάτες δεν θεωρούνται κακή τύχη παντού. Στην Αγγλία και την Ιρλανδία θεωρούνται σύμβολα καλοτυχίας. Για παράδειγμα οι Σκωτσέζοι πιστεύουν ότι αν εμφανιστεί μια μαύρη γάτα σε ένα σπίτι, αυτό σημαίνει ευημερία.
Επίσης στη Βρετανία θεωρείται ότι οι νεόνυμφοι που έχουν μια μαύρη γάτα στο σπίτι τους θα ζήσουν μαζί ευτυχισμένοι για πολλά χρόνια, καθώς η γάτα τους θα τους προστατεύει από τα κακά πνεύματα.
Στην Ιαπωνία οι Τυχερές Γάτες ή Maneki Neko, οι γιαπωνέζικες φιγούρες με τη μια υψωμένη πατούσα, πολλές από τις οποίες έχουν μαύρο χρώμα, πιστεύεται ότι φέρνουν πλούτο και ευμάρεια στους ιδιοκτήτες τους.
Στην αρχαία Αίγυπτο, περίπου στο 3000 π.Χ. οι γάτες (και οι μαύρες γάτες) θεωρούνταν οι «βασίλισσες» του ζωικού βασιλείου και έχαιραν μεγάλης εκτίμησης από τους ανθρώπους. Αν κάποιος τολμούσε να σκοτώσει μια γάτα, αυτό θεωρούνταν σοβαρό έγκλημα.
Τι τύχη έχουν οι μαύρες γάτες;
Στις μέρες μας ενώ οι δεισιδαιμονίες και οι προλήψεις δεν χαρακτηρίζουν τόσο έντονα πλέον τις απόψεις του κόσμου, παρόλα αυτά οι μαύρες γάτες εξακολουθούν να μην είναι τόσο δημοφιλείς. Στην Ελλάδα και στο εξωτερικό έχουν οργανωθεί δράσεις ευαισθητοποίησης υπέρ των μαύρων γατών με εκστρατείες υιοθεσίας καθώς όπως αναφέρεται είναι δυσκολότερο να βρεθεί ένα σπίτι για αυτές.
Το LIFO.gr επικοινώνησε με την Ελληνική Φιλοζωική Εταιρεία και την Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης σχετικά με το θέμα των προκαταλήψεων στις μαύρες γάτες. Είναι τελικά στο περιθώριο τα ζώα αυτά; Ο κτηνίατρος της Ελληνικής Φιλοζωικής Εταιρείας, Τάσος Καλούρης, σε σχόλιό του ανέφερε ότι εκτός από τις μαύρες γάτες οι οποίες τυγχάνουν αντιμετώπισης κακού οιωνού, παλαιότερα ίσχυε το ίδιο για το μαύρο άλογο, παραθέτοντας αστειευόμενος το ρητό: «Μαύρο πορτοφόλι και μαύρο άλογο και να το βρεις να μην το πάρεις».
Παραδέχτηκε ότι ενώ στο μυαλό του κόσμου παλαιότερα υπήρχε η προκατάληψη ότι οι μαύρες γάτες θεωρούνταν κακοτυχία και γρουσουζιά, παρόλα αυτά δεν θεωρεί ότι υπάρχει στην ουσία συσχέτιση του χρώματος της γάτας με την υιοθεσία της. Επισήμανε ένα σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι φιλοζωικές οργανώσεις και αυτό αφορά στη γενικότερη δυσκολία που υπάρχει στην υιοθεσία των γατών, ανεξαρτήτως χρώματος. Ανέφερε ότι υπάρχει υπερπληθώρα γατιών, χωρίς να υπάρχουν οι αντίστοιχες διαδικασίες υιοθεσίας όπως στην περίπτωση των σκύλων. «Υπάρχουν πάρα πολλά γατιά στις εγκαταστάσεις μας για τα οποία δεν υπάρχει ζήτηση» αναφέρει. «Μαύρο πορτοφόλι και μαύρο άλογο και να το βρεις να μην το πάρεις». Από την πλευρά της η κα Δέσποινα Σιγάλα από την Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης αναφέρει στο LIFO.gr ότι δυστυχώς ακόμη επιβιώνουν αρκετές προκαταλήψεις σχετικά με το χρώμα του κατοικίδιου, κάτι το οποίο προσπαθούν ως οργάνωση να ανατρέψουν.
«Μέσα από δράσεις, όπως για παράδειγμα η Εβδομάδα Υιοθεσίας Μαύρου Σκύλου – Μαύρης Γάτας, προσπαθούμε να απομυθοποιήσουμε λίγο την προκατάληψη» είπε. Σύμφωνα με την κα Σιγάλα υπάρχουν από τη μία οι λάτρεις της μαύρης γάτας και από την άλλη αυτοί που την αποφεύγουν. Όπως μας αναφέρει παλαιότερα η μαύρη γάτα είχε συνδεθεί με υπερφυσικές δυνάμεις και πολλές φορές αντιμετωπιζόταν με φόβο. Αυτό μπορεί να έχει μείνει κατάλοιπο ακόμη και σήμερα, στην πίσω σκέψη του μυαλού, όχι απαραίτητα συνειδητά.
Η κα Σιγάλα θεωρεί, όπως έχει παρατηρήσει, ότι οι μαύρες γάτες είναι πολύ ιδιαίτεροι χαρακτήρες, πιθανόν λόγω γονιδίων, καλόβολοι και καλότυχοι.
Όμως το μαύρο χρώμα αποτελεί ένα πρακτικό μειονέκτημα για τα ίδια τα ζώα, όπως παραδέχεται. Σε ένα αδέσποτο γενικότερα, το μαύρο χρώμα δεν το βοηθάει να επιβιώσει τη νύχτα, καθώς μπορεί να μην είναι ορατό και να γίνεται θύμα από διερχόμενα αυτοκίνητα.
Σε γενικές γραμμές επεσήμανε στο LIFO.gr ότι προκαταλήψεις υπάρχουν γενικότερα όσον αφορά στην υιοθεσία των ζώων, όχι μόνο σε σχέση με το χρώμα τους. Για παράδειγμα μας αναφέρει ότι τα ηλικιωμένα ή ανάπηρα ζώα δεν υιοθετούνται πολλές φορές λόγω της πρόληψης ότι «θα φέρει την αρρώστια στο σπίτι».
Καταλήγοντας στο θέμα της μαύρης γάτας η κα Σιγάλα διερωτήθηκε αν τελικά είναι θέμα προκατάληψης ή θέμα αισθητικής. Όπως υποστηρίζουν στην Ζωοφιλική Ένωση Ηλιούπολης «κάποιες ανόητες προλήψεις και δεισιδαιμονίες που υπάρχουν στην Ελληνική παράδοση πρέπει επιτέλους να ξεπεραστούν. Το μαύρο είναι υπέροχο! Το μαύρο πάει με όλα! Το μαύρο είναι πάντα στην μόδα».
Στη Βρετανία, σύμφωνα με όμως στοιχεία φιλοζωικών οργανώσεων στη χώρα, οι υιοθεσίες μαύρων γατών έχουν πέσει δραματικά. Μπορεί να φαντάζει αστείο, όμως όπως δείχνει έρευνα της «Daily Mail», ο λόγος πίσω από αυτή την πτώση βρίσκεται στα social media. Στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των smartphone, αυτοί που επιθυμούν να υιοθετήσουν ένα κατοικίδιο αναζητούν πιο φωτογενή ζωάκια για συντροφιά.
